Mâm cỗ cúng Lễ Vu Lan 2024: Chuẩn bị những gì mới đầy đủ?

1. Phân biệt lễ Vu Lan và lễ xá tội vong nhân

Trước khi đi vào chi tiết về mâm cỗ cúng lễ Vu Lan, chúng ta cần phân biệt rõ ràng giữa lễ Vu Lan và lễ Xá tội vong nhân.

Lễ Vu Lan:

• Nguồn gốc: Lễ Vu Lan diễn ra vào ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm. Lễ này xuất phát từ sự tích Bồ tát Mục Kiền Liên đại hiếu đã cứu mẹ mình ra khỏi kiếp ngạ quỷ (quỷ đói).
• Ý nghĩa: Đây là dịp để con cái tưởng nhớ công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ và tổ tiên. Lễ Vu Lan nhắc nhở mọi người trân trọng những gì mình đang có, luôn nhớ đến công ơn của cha mẹ mà làm những việc hiếu nghĩa.

Lễ xá tội vong nhân:

• Nguồn gốc: Lễ Xá tội vong nhân diễn ra từ đầu tháng 7 âm lịch đến ngày rằm tháng 7 âm lịch, theo phong tục Á Đông. Theo tín ngưỡng dân gian, đây là khoảng thời gian "mở cửa địa ngục" để các cô hồn được xá tội, thoát về dương thế.
• Ý nghĩa: Mọi người cúng chúng sinh bằng cháo loãng, gạo, bỏng, muối… để bố thí cho các cô hồn không nơi nương tựa và mong ước họ được bữa cơm, bữa cháo cho bớt khổ và cũng mong họ sớm được siêu sinh.

Dù cùng diễn ra vào ngày rằm tháng 7, lễ Vu Lan và lễ Xá tội vong nhân có ý nghĩa hoàn toàn khác nhau. Lễ Vu Lan là dịp để con cái bày tỏ lòng hiếu kính với cha mẹ, trong khi lễ Xá tội vong nhân là để cúng cô hồn.

2. Mâm cỗ cúng lễ vu lan cần chuẩn bị những gì?

Mâm cỗ cúng lễ Vu Lan theo truyền thống thường bao gồm các vật phẩm sau:

Các vật phẩm chính:

• Cháo loãng: Là món ăn dễ tiêu hóa, tượng trưng cho sự tinh khiết và giản dị.
• Gạo: Thể hiện sự no đủ và lòng biết ơn.
• Muối: Mang ý nghĩa trừ tà, bảo vệ gia đình khỏi điều xấu.
• Cơm trắng: Món ăn chính trong bữa ăn của người Việt, thể hiện sự thuần khiết.
• Canh: Biểu tượng cho sự hài hòa, sự đa dạng trong ẩm thực.
• Nước lã: Tượng trưng cho sự tinh khiết và thuần khiết.
• Xôi: Thường là xôi đậu xanh, xôi gấc, thể hiện sự no đủ, ấm cúng.
• Chè: Các loại chè như chè đậu xanh, chè đậu đen, chè sen, tượng trưng cho sự ngọt ngào và hạnh phúc.
• Khoai (khoai lang, khoai sọ) luộc: Món ăn dân dã, thể hiện sự đơn giản và gần gũi.
• Bỏng ngô: Tượng trưng cho sự no đủ và ấm cúng.
• Hoa quả: Các loại trái cây tươi ngon, thể hiện sự tươi mới và lòng biết ơn.
• Bánh kẹo: Mang ý nghĩa của sự ngọt ngào và niềm vui.
• Trầu cau: Biểu tượng của tình nghĩa và sự hiếu thảo.
• Thuốc lá: Thể hiện lòng kính trọng đối với người đã khuất.
• Hương hoa: Hương thơm của hoa thể hiện lòng thành kính và tôn trọng.
• Quần áo: Thường là các bộ quần áo làm bằng giấy để dâng cúng cho người đã khuất.

Việc Cúng Vu Lan báo hiếu: Lễ Vu Lan báo hiếu tại tư gia thường thực hiện theo các khóa lễ sau:

• Cúng Phật
• Cúng thần linh
• Cúng gia tiên
• Cúng thí thực chúng sinh

3. Cách thực hiện lễ cúng Vu Lan

3.1. Mâm cúng Phật

• Chuẩn bị: Một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả đơn giản.
• Thời gian: Nên cúng vào ban ngày.
• Ý nghĩa: Sau khi cúng, mâm cúng Phật thường sẽ được gia đình thụ lộc ngay tại nhà, thể hiện lòng thành kính và biết ơn.
• Văn khấn cúng Phật:

Mâm cúng Phật

3.2. Mâm cúng gia tiên

• Chuẩn bị: Một mâm cúng mặn, các món ăn đa dạng như xôi, gà luộc, canh, cơm, cá kho, món xào, món nộm, kèm theo là trái cây, hoa cúng, nước, rượu, nhang, nến, vàng mã. Nhiều gia đình còn dâng cúng những vật dụng dành cho người cõi âm làm bằng giấy như quần áo, giày dép.
• Ý nghĩa: Thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với tổ tiên và các vị thần linh.
• Văn khấn:

"Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con kính lạy tổ tiên nội ngoại và chư vị Hương linh.
Tín chủ chúng con là….
Ngụ tại….
Hôm nay là ngày Rằm tháng Bảy năm…. Nhân gặp tiết Vu Lan vào dịp Trung Nguyên, chúng con nhớ đến tổ tiên ông bà cha mẹ đã sinh thành ra chúng con gây dựng cơ nghiệp, xây đắp nền nhân, khiến nay chúng con được hưởng âm đức.
Chúng con cảm nghĩ ơn đức cù lao khôn báo, cảm công trời biển khó đền nên tín chủ con sửa sang lễ vật, hương hoa, trà quả, kim ngân vàng bạc, thắp nén tâm hương, thành kính lên các cụ Cao Tằng Tổ Khảo, Cao tằng Tổ Tỷ, Bá Thúc Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội và tất cả các hương hồn trong nội tộc, ngoại tộc của họ….
Cúi xin các vị thương xót cháu con, linh thiêng hiện về, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ cho con cháu khỏe mạnh bình an, lộc tài vượng tiến, vạn sự tốt lành, gia đạo hưng long, hướng về chính giáo.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật ( 3 lần)"

Mâm cúng gia tiên

3.3. Mâm cúng chúng sinh

• Chuẩn bị: Mâm cúng ngoài trời, gồm muối, gạo, cháo trắng nấu loãng, trái cây, các loại bỏng ngô, bánh, kẹo, đường thẻ, quần áo chúng sinh, tiền lẻ và tiền vàng mã, nước, nhang, nến.
• Thời gian: Thực hiện vào chiều tối ngày 14/7 hoặc 15/7 âm lịch.
• Ý nghĩa: Mục đích bố thí cho những cô hồn thất thế, sa cơ lỡ vận, không nhà cửa hay nơi nương tựa.
• Văn khấn: 

Nam mô A Di Đà Phật "


Mâm cúng chúng sinh

4. Lựa chọn hoa cúng

Ngoài việc chuẩn bị mâm cỗ chỉn chu, mỗi gia đình nên chú trọng lựa chọn hoa cúng sao cho phù hợp. Các loại hoa được ưu tiên lựa chọn trong ngày này là hoa sen, hoa ngọc lan, hoa cúc vàng, hoa mẫu đơn, hoa hồng. Loại hoa không nên dâng lên bàn thờ cúng rằm tháng 7 là hoa giả, hoa dâm bụt, hoa đại (hoa sứ), hoa nhài và hoa phong lan.

Kết luận

Lễ Vu Lan là dịp để mọi người bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với cha mẹ và tổ tiên. Việc chuẩn bị mâm cỗ cúng lễ Vu Lan đúng cách không chỉ thể hiện lòng thành kính mà còn giúp gia đình cảm nhận được sự ấm áp, gắn kết. Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ ràng và đầy đủ hơn về cách chuẩn bị mâm cỗ cúng lễ Vu Lan 2023. Chúc bạn và gia đình có một mùa lễ Vu Lan ấm áp và ý nghĩa.