Nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử ngày Giỗ Tổ Hùng Vương: Tưởng nhớ cội nguồn dân tộc Việt

1. Nguồn gốc ngày Giỗ Tổ Hùng Vương

1.1. Truyền thuyết “Con Rồng cháu Tiên”

Theo truyền thuyết dân gian được lưu truyền từ bao đời nay, tổ tiên người Việt là con cháu của Kinh Dương Vương và Lạc Long Quân - Âu Cơ. Câu chuyện kể rằng Lạc Long Quân lấy Âu Cơ, sinh ra một bọc trăm trứng, nở ra 100 người con, là tổ tiên của dân tộc Bách Việt. Sau đó, 50 người con theo mẹ lên rừng, 50 người con theo cha xuống biển. Người con trưởng được giữ lại đất Phong Châu (nay thuộc tỉnh Phú Thọ) và được tôn làm vua, lấy hiệu là Hùng Vương.

Câu chuyện kể rằng Lạc Long Quân lấy Âu Cơ, sinh ra một bọc trăm trứng, nở ra 100 người con, là tổ tiên của dân tộc Bách Việt

Các đời vua Hùng tiếp nối nhau truyền ngôi suốt 18 đời, xây dựng quốc gia đầu tiên của người Việt cổ là Văn Lang, với nền tảng văn hóa – xã hội sơ khai nhưng đầy bản sắc, đã đặt nền móng cho một nước Việt Nam độc lập, có bản sắc riêng.

1.2. Sự xác lập và chính danh của ngày lễ

Sự ghi nhận chính thức về ngày Giỗ Tổ Hùng Vương bắt đầu từ thời Hậu Lê. Theo sử sách, năm 1470 dưới thời vua Lê Thánh Tông, triều đình đã cho tổ chức tế lễ long trọng tại Đền Hùng nhằm tưởng nhớ công đức các vị vua Hùng. Tiếp đến, năm 1601 dưới thời vua Lê Kính Tông, triều đình tiếp tục sao chép văn bia và đóng dấu kiềm đặt tại Đền Hùng, ghi nhớ sự kiện trọng đại này.

Tuy nhiên, phải đến thời nhà Nguyễn, cụ thể là năm Khải Định thứ 2 (năm 1919), triều đình mới chính thức chọn ngày 10 tháng 3 âm lịch hàng năm làm ngày giỗ Tổ Hùng Vương. Kể từ đó, ngày này được nhân dân cả nước ghi nhớ và tổ chức cúng lễ trọng thể, duy trì đều đặn đến ngày nay.

1.3. Chính thức trở thành Quốc lễ

Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã nhận thức rõ tầm quan trọng của việc gìn giữ di sản tinh thần dân tộc. Ngày 18/2/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký Sắc lệnh số 22/SL – CTN cho phép công chức nghỉ ngày 10/3 âm lịch để tham gia tổ chức lễ Giỗ Tổ Hùng Vương. Đây là sự kiện mang dấu ấn lịch sử to lớn, thể hiện tinh thần “hướng về cội nguồn” của Nhà nước và nhân dân ta trong thời đại mới. Từ năm 2007, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương được công nhận là ngày Quốc lễ, và người lao động cả nước được nghỉ làm hưởng nguyên lương.

 Từ năm 2007, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương được công nhận là ngày Quốc lễ, và người lao động cả nước được nghỉ làm hưởng nguyên lương.

2. Ý nghĩa lịch sử ngày Giỗ Tổ Hùng Vương

2.1. Khẳng định đạo lý “uống nước nhớ nguồn”

Ý nghĩa lịch sử của ngày Giỗ Tổ Hùng Vương trước hết nằm ở việc nhắc nhở mỗi người dân Việt Nam luôn biết ghi nhớ công lao của tổ tiên. Đây là dịp để chúng ta tri ân các vua Hùng – những người đặt nền móng đầu tiên cho quốc gia, dân tộc. Đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, “ăn quả nhớ người trồng cây” đã trở thành kim chỉ nam trong đời sống tinh thần của người Việt và được truyền dạy qua nhiều thế hệ.

Lễ hội Đền Hùng không chỉ mang tính tâm linh mà còn là biểu tượng của lòng biết ơn, sự thành kính đối với tổ tiên – điều tạo nên bản sắc riêng biệt cho nền văn hóa Việt Nam.

2.2. Củng cố niềm tự hào dân tộc và lòng yêu nước

Không chỉ dừng lại ở khía cạnh văn hóa – tâm linh, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương còn có ý nghĩa chính trị – xã hội sâu sắc. Đây là dịp để nhân dân cả nước cùng nhau ôn lại truyền thống hào hùng của dân tộc, từ buổi đầu dựng nước cho đến những giai đoạn bảo vệ và phát triển đất nước. Từ đó, khơi dậy lòng tự hào dân tộc, nhấn mạnh rằng dân tộc Việt Nam là một cộng đồng thống nhất, có cội nguồn chung, có lịch sử vẻ vang và nền văn hóa đậm đà bản sắc.

Lễ hội Đền Hùng còn mang tính cố kết cộng đồng cao. Hàng triệu người Việt từ khắp mọi miền đất nước và kiều bào ở nước ngoài đều hướng về Phú Thọ – nơi đặt Đền Hùng – với tấm lòng thành kính. Điều đó góp phần thắt chặt tình đoàn kết dân tộc, nhất là trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế hiện nay.

 Đây là dịp để nhân dân cả nước cùng nhau ôn lại truyền thống hào hùng của dân tộc, từ buổi đầu dựng nước cho đến những giai đoạn bảo vệ và phát triển đất nước.

2.3. Gìn giữ di sản văn hóa và giáo dục thế hệ trẻ

Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là một nghi thức truyền thống mà còn là một hình thức giáo dục lịch sử, văn hóa vô cùng hiệu quả đối với thế hệ trẻ. Thông qua việc tham gia các hoạt động lễ hội, học sinh, sinh viên và thanh thiếu niên được tìm hiểu về truyền thống, phong tục, tín ngưỡng và lịch sử dựng nước của cha ông. Điều này giúp các em bồi dưỡng tình yêu quê hương, ý thức giữ gìn bản sắc dân tộc trong quá trình phát triển và hội nhập.

Hiện nay, các trường học trên cả nước đều tổ chức chuyên đề, hoạt động ngoại khóa, sân khấu hóa lịch sử liên quan đến ngày Giỗ Tổ nhằm giúp học sinh có cái nhìn sống động và sâu sắc hơn về nguồn gốc dân tộc.

3. Lễ hội Đền Hùng: Không gian văn hóa đặc sắc

3.1. Không khí lễ hội trang nghiêm, thiêng liêng

Lễ hội Đền Hùng được tổ chức hằng năm tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Lễ hội kéo dài từ ngày mùng 8 đến ngày 11 tháng 3 âm lịch, trong đó ngày chính lễ là 10/3. Trong dịp này, hàng triệu du khách thập phương đổ về dâng hương tại đền Thượng, đền Trung, đền Hạ và lăng Vua Hùng để tưởng nhớ tổ tiên.

Nghi thức lễ bao gồm rước kiệu, dâng hương, tế lễ trang trọng. Ngoài ra còn có các hoạt động văn hóa như biểu diễn nghệ thuật truyền thống, trình diễn các trò chơi dân gian như kéo co, đấu vật, đánh trống đồng, hát xoan – được UNESCO công nhận là di sản phi vật thể đại diện của nhân loại.

Lễ hội Đền Hùng được tổ chức hằng năm tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.

3.2. Sự lan tỏa của giá trị văn hóa

Không chỉ tổ chức ở Phú Thọ, ngày Giỗ Tổ Hùng Vương còn được tổ chức ở nhiều tỉnh, thành trên cả nước và cộng đồng người Việt ở nước ngoài như Mỹ, Úc, Canada, Nhật Bản, Hàn Quốc... Tất cả đều mang chung một tinh thần là tưởng niệm tổ tiên, tôn vinh truyền thống yêu nước và đoàn kết dân tộc.

Lễ hội Đền Hùng đã và đang góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới như một quốc gia có chiều sâu văn hóa, có lòng biết ơn và sự thủy chung với cội nguồn dân tộc.

4. Nên làm gì vào ngày Giỗ Tổ Hùng Vương?

Ngày Giỗ Tổ Hùng Vương (mùng 10 tháng 3 âm lịch) là dịp trọng đại để mỗi người Việt hướng về cội nguồn, tưởng nhớ công lao dựng nước của các vị Vua Hùng. Trong ngày này, có một số việc làm ý nghĩa mà bạn nên thực hiện để thể hiện lòng biết ơn sâu sắc.

Thắp hương tưởng niệm tổ tiên và Vua Hùng là việc làm không thể thiếu. Một nén nhang trầm hương thanh khiết được thắp lên trong không gian yên tĩnh không chỉ giúp kết nối tâm linh, mà còn thể hiện sự thành kính, thiêng liêng. Hương trầm nhẹ nhàng lan tỏa như lời nguyện cầu an lành, mang lại cảm giác trang nghiêm, sâu lắng cho cả gia đình.

Thắp hương tưởng niệm tổ tiên và Vua Hùng là việc làm không thể thiếu trong ngày này.

Bên cạnh đó, bạn có thể chuẩn bị mâm cơm cúng với các món truyền thống như bánh chưng, bánh giầy, xôi, hoa quả tươi. Nếu có điều kiện, hãy cùng người thân đến các đền thờ Vua Hùng hoặc tham gia các hoạt động tưởng niệm, như rước kiệu, hát xoan, tái hiện văn hóa thời Hùng Vương.

Quan trọng hơn cả, hãy dành thời gian để kể cho con cháu nghe về nguồn gốc “con Rồng cháu Tiên” - truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam từ thuở sơ khai.

5. Mua nhang trầm đốt ngày Giỗ Tổ Hùng Vương ở đâu?

Trong ngày Giỗ Tổ Hùng Vương, việc dâng hương thể hiện lòng biết ơn và tưởng niệm công lao dựng nước của các vua Hùng. Để nghi lễ thêm trang trọng, nhiều gia đình lựa chọn nhang trầm hương tự nhiên,  loại hương thanh khiết, mang giá trị tâm linh sâu sắc, giúp kết nối với cội nguồn một cách trọn vẹn nhất.

Nếu bạn đang tìm nơi mua nhang trầm chất lượng để đốt trong dịp này, VEGAN – Trầm Hương Thuần Chay là địa chỉ uy tín được nhiều người tin chọn. Các sản phẩm nhang tại đây được làm hoàn toàn từ trầm tự nhiên và keo bời lời, không hóa chất, an toàn cho sức khỏe và thân thiện với môi trường. Hương thơm trầm thanh tao, dịu nhẹ sẽ mang lại không khí trang nghiêm, linh thiêng cho bàn thờ tổ tiên.

VEGAN có nhiều lựa chọn như nhang cây, nhang khoanh, nụ trầm, với mức giá hợp lý và dịch vụ giao hàng nhanh toàn quốc. Hãy để nén trầm lan tỏa tấm lòng thành kính của bạn trong ngày trọng đại của dân tộc.

[VIDEO CẬN CẢNH NHANG TRẦM HƯƠNG VEGAN]

Để mua các sản phẩm từ trầm hương VEGAN, các bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua địa chỉ: 

VĂN PHÒNG VEGAN - TRẦM HƯƠNG
Địa chỉ: 7/25A Đường 182, P. Tăng Nhơn Phú A, Tp Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Website bán hàng chính hãng: https://tramhuongthuanchay.com/ (Đặt online)
Gọi Ngay: 0903 202 646 (zalo, call) 24/7
UY TÍN - CHẤT LƯỢNG - GIÁ ƯU ĐÃI
GIAO NHANH 2 GIỜ HCM - NHẬN HÀNG THANH TOÁN

Kết luận

Nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử ngày Giỗ Tổ Hùng Vương không chỉ là câu chuyện của quá khứ, mà còn là lời nhắc nhở sống động về lòng biết ơn, niềm tự hào và ý thức giữ gìn cội nguồn của mỗi người Việt Nam. Đây là ngày lễ thiêng liêng để toàn dân cùng hướng về tổ tiên, đồng thời hun đúc tinh thần đoàn kết, giáo dục lòng yêu nước và xây dựng bản sắc văn hóa dân tộc bền vững trong lòng thế hệ mai sau. Dù thời đại có đổi thay, thì nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử ngày Giỗ Tổ Hùng Vương vẫn luôn là biểu tượng thiêng liêng không thể phai mờ trong tâm hồn mỗi người con đất Việt.