Kiến thức Trầm Hương

Kỹ thuật sản xuất cây con và cách trồng cây dó bầu

Việt Nam, với thiên nhiên phong phú và đa dạng, là môi trường lý tưởng cho việc trồng cây dó bầu - một loại cây có giá trị kinh tế và môi trường cao. Tuy nhiên, quy trình sản xuất cây con và cách trồng cây dó bầu không chỉ đơn giản là gieo hạt và đặt cây vào đất. Nó đòi hỏi sự chăm sóc đặc biệt và kiến thức về kỹ thuật. Hãy cùng tìm hiểu về quy trình sản xuất cây con và cách trồng cây dó bầu để tạo ra những khu rừng xanh mát và nguồn thu nhập ổn định cho cộng đồng.

1. Đặc điểm thực vật học của cây Dó Bầu

Cây Dó Bầu, được biết đến với các tên gọi khác như cây trầm hương, cây tóc, cây kỳ nam, có những đặc điểm thực vật học độc đáo như sau:

Chiều cao của cây Dó Bầu thường dao động từ 30 đến 40 mét, tạo ra một hình dáng cao và uyển chuyển. Vỏ cây thường có màu xám với nhiều sợi xơ.
Lá của cây mọc cách, có hình dạng phiến lá thuôn dài hoặc bầu dục, mặt trên lá có màu xanh bóng trong khi mặt dưới có màu xanh nhạt và thường có lông tơ.
Hoa của cây Dó Bầu tự hình tán và mọc chùm ở kẻ lá, thường có màu trắng tro. Quả của cây thường có dạng nang, khi khô thường tách thành 2 mảnh và có hình dạng giống hình lê, mỗi quả thường chứa từ 1 đến 2 hạt màu đen.
Cây Dó Bầu có khả năng tạo ra tuyến nhựa màu đen, được gọi là trầm hương, với một mùi hương đặc trưng và quyến rũ.

Chiều cao của cây Dó Bầu thường dao động từ 30 đến 40 mét, tạo ra một hình dáng cao và uyển chuyển.

2. Điều kiện sinh trưởng khi trồng cây Dó Bầu

Để cây Dó Bầu phát triển mạnh mẽ và cho ra một năng suất tốt, các điều kiện sinh trưởng sau đây là cần thiết:

Khí hậu: Nhiệt độ trung bình hàng năm từ 20 đến 25 độ Celsius, lượng mưa hàng năm trên 1500mm và độ ẩm không khí trên 80% là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của cây Dó Bầu.
Đất: Cây Dó Bầu thích đất ẩm, tơi xốp, có độ dày tầng đất trên 40cm và nhiều mùn. Tránh trồng cây trên các loại đất đá vôi, cát hoặc ở vùng đất có nguy cơ ngập úng để đảm bảo sự phát triển ổn định của cây.

3. Tạo giống cây Dó Bầu và kỹ thuật sản xuất cây con

3.1. Lấy hạt cây Dó Bầu

Hạt cây Dó Bầu thường được lấy từ các cây mẹ có tuổi đời trên 12 tuổi.
Quá trình khai thác không cẩn thận có thể làm suy giảm nguồn giống cây Dó Bầu. Tuy nhiên, trong 10 năm qua, nguồn giống đã được phục hồi thông qua việc thu hạt giống và trồng cây con từ vườn nhà hoặc từ rừng, dẫn đến sự phổ biến của các giống lai tạp giữa Dó Bầu và Dó Me. Việc lựa chọn giống cây Dó Bầu thuần chuẩn đòi hỏi thời gian và công sức của các chuyên gia chọn giống.

Hạt cây Dó Bầu thường được lấy từ các cây mẹ có tuổi đời trên 12 tuổi.

3.2. Kỹ thuật sản xuất cây con

Quy trình sản xuất cây con thường bao gồm các bước sau:

Chọn Hạt Giống: Lựa chọn hạt giống có chất lượng tốt, có màu đen bóng và tỷ lệ nảy mầm cao (>80%). Hạt giống được gieo trên luống có thành phần cơ giới nhẹ như cát pha với độ pH từ 5 đến 6. Cần có giàn che để bảo vệ cây tránh khỏi ánh sáng mạnh và mưa trực tiếp.
Chăm Sóc Cây Mạ: Sau khoảng 30-35 ngày, cây mạ sẽ được chuyển vào các bầu đất có kích thước 12x16 cm, sử dụng hỗn hợp xơ dừa và tro trấu. Các bầu đất được đặt trong vườn ươm có dàn che để giảm thiểu tác động của ánh nắng và mưa.
Tưới Nước và Chăm Sóc: Trong giai đoạn đầu sau khi cấy, cần thường xuyên tưới nước để giữ độ ẩm cho cây. Sau khoảng 45 ngày, lượng nước tưới cần giảm dần. Cây trong vườn ươm cần được đảo bầu cây khi cây ra rễ khỏi bầu, thường là mỗi tháng một lần.
Bón Phân: Trong giai đoạn này, sử dụng phân bón DAP với nồng độ 1-1.5% (tỉ lệ 2 lít/m2). Bón phân chỉ được thực hiện cho cây từ 2 tháng tuổi trở lên, khoảng 15 ngày/lần.
Đánh Giá Cây Con: Cây con được coi là đạt chuẩn khi có màu xanh tốt, thân thẳng, không bị cụt ngọn, cao hơn 50cm, đường kính cổ rễ lớn hơn 0.4cm, và bầu cây không bị mục nát hoặc đứt rễ.

Cây con được coi là đạt chuẩn khi có màu xanh tốt, thân thẳng, không bị cụt ngọn, cao hơn 50cm, đường kính cổ rễ lớn hơn 0.4cm

4. Cách trồng cây Dó Bầu: Hướng dẫn chi tiết

Trồng cây Dó Bầu không chỉ đòi hỏi kiến thức về kỹ thuật canh tác mà còn cần sự chăm sóc kỹ lưỡng để đảm bảo cây phát triển mạnh mẽ và cho năng suất cao. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể về cách trồng cây Dó Bầu từ việc chuẩn bị đất đến chăm sóc cây sau khi trồng.

4.1. Chuẩn bị đất và hố trồng

Kích thước hố trồng: Hố trồng cây Dó Bầu nên có kích thước khoảng 40x40x30cm. Khi đào hố, đất mặt phải được đặt sang một bên.
Lớp phân lắp: Trước khi trồng, hãy lấp hố theo quy định, đảm bảo lớp đất mặt được trộn phân lên trước. Lượng phân NPK từ 0,3-0,5 kg/hố, có thể pha trộn với phân hữu cơ với tỉ lệ 1kg/hố.

4.2. Mật độ cây trồng

Mật độ cây trồng phụ thuộc vào loại đất và cách canh tác. Các lựa chọn mật độ phổ biến bao gồm:

625 cây/ha với cự ly 4x4m.
800 cây/ha với cự ly 2,5x5m.
1160 cây/ha với cự ly 3x3m.

Trong trường hợp trồng xen kẽ với các loại cây khác như vườn cà phê, điều, nhãn, tiêu, mật độ có thể giảm xuống còn từ 250 - 500 cây/ha. Tuy nhiên, cần tránh trồng Dó Bầu cùng với cây Bạch Đàn.

cay tram huong

Trong trường hợp trồng xen kẽ với các loại cây khác như vườn cà phê, điều, nhãn, tiêu, mật độ có thể giảm xuống còn từ 250 - 500 cây/ha.

4.3. Kỹ thuật trồng cây

Chọn thời gian và điều kiện: Cây Dó Bầu thích hợp được trồng sau những trận mưa đầu mùa, trong thời tiết mát mẻ và ẩm. Hãy chọn những ngày mưa nhỏ để trồng cây.
Bố trí cây trồng: Bố trí cây trồng theo hình nanh sấu để chống sự xói mòn của đất.
Bóc vỏ bầu: Trước khi đặt cây vào hố, hãy bóc vỏ bầu nylon và đặt bầu sâu hơn lớp đất tự nhiên khoảng 1-2cm.
Lấp hố và chăm sóc: Đặt cây vào hố, lấp đất và nén chặt xung quanh gốc cây. Vun gốc cao hơn mặt đất khoảng 2-3cm. Sau khi trồng xong, xem xét dẫy cỏ quanh gốc và vun xới nhẹ nhàng chung quanh gốc cây.
Bảo vệ và Bón phân: Bón phân hai lần vào năm thứ nhất và thứ hai sau khi trồng với lượng phân NPK 100gr/cây. Các năm sau, chỉ cần làm cỏ và xới đất quanh cây.

Kết luận

Việc trồng cây Dó Bầu không chỉ đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng mà còn cần sự hiểu biết về kỹ thuật canh tác. Tuy nhiên, nếu thực hiện đúng cách, cây Dó Bầu sẽ mang lại lợi ích lớn cho nông dân về mặt kinh tế và môi trường.
Xem thêm: